Amatör olarak tekne yapacaklara tavsiyeler

Nedendir bilmem. Hep gözlemlemişimdir. Tekne sahibi olmak isteyen veya bir heves kendi teknesini yapmak isteyenler başlıktaki kriterleri ön plana çıkarırlar.
Ya bedavaya plan ararlar
Ya buldukları tekneyi yok pahasına satın almak isterler
Ya kendi yapacakları veya yapmakta oldukları tekneler için en tapon en ucuz malzemelerin peşinden koşarlar.

Nedenini tahmin edebiliyorum: Deniz üzerindeki herhangi bir "iyelik"e para yatırmak, cebinden para çıkartmak zul geliyor.
Halbuki deniz üzerine çıkılan araç her ne olursa olsun, ister üç metre sandal ister 20 metre gulet, isterse ikinci el düşürülmüş bir kayık, ona hem kendi canını hem de belki çoluğunun çocuğunun canını emanet edeceksin.

Deyiş bilinir "Ucuz etin yahnisi yavan olur". Deniz şakaya gelmez. Deniz hata kabul etmez. Deniz üzerinde suyun ve rüzgarın gücü umulmadık zamanda azgınlaşır.Bir insanın kol gücü sınırını fersah fersah aşar.

Amatör tekne yapmak isteyen dostların en sakınması gereken davranışlardan biri bedava plan peşinde koşmak olmalıdır. Tanınmış, denenmiş, yapılmış, denizde yüzen teknelerin planlarını bedelini de ödeyip satın almalarıdır.
İmalata başlandığında da plan ne istiyorsa, hangi kalite ve standardı istiyorsa illa onu uygulamalıdır. Çünkü tasarımcı tasarladığı teknenin her türlü hesabını kitabını yapmıştır. Zaten o nedenle verdiğ emek karşılında planı bedeli karşılığı satar.

Diğer taraftan her teknenin tasarımı, bilinen, ölçülebilir deniz şartlarına göre sınırlandırılmıştır.
PocketShip ile Marmarayı boydan boya geçmek,
Güvertesiz bir sandala yelken takıp 5-6 havada laylay lom dolaşmak,
Yine güvertesiz bir sandala ille de kamara istiyorum deyip bir gecekondu eklemek,
Yapılan tekneye ilk heves istihap haddinden fazla adam doldurup denize çıkmaya kalkmak,
Sonuçları telafi edilemeyecek kazalara neden olur. Olabilir bile demiyorum OLUR.

Küçük bir tekne istiyorsan sınırlarını zorlamadan sahilllerde dolaşıp zevkini çıkart.
Kamaralı bir tekne istiyorsan beş metre altında bir tekeneye bakma bile
Denizci ve güvenli bir tekne istiyorsan önce kendi kendini eğit ve iyi denizci olmaya bak.

Kısaca tekne çok denizci ama sen yetersizsen tekne ne yapabilir ki?

Yukarıdaki yazdıklarıma eklemek istediğim iki nokta daha var:
Konunun ne kadar gerçek olduğunu önce Ömer Kırcal'da gördüm sonra da POP25'in tanıtım çevirisini yaparken Roberto Bporros'un yazısında saptadım.

Amatör tekne yapımcısı teknesini, istikrarlı bir şekilde, hiç aksatmadan 3-5, az veya çok veya kıt kanaat bir parayı her ay tekne bütçesi için ayırabiliyorsa eninde sonunda bitiriyor. Bir başka deyişle her ay sadece tekneye harcamak üzere 100 lira koysanız bile başladığınız tekneyi bitirirsiniz. İlk koyduğunuz 100 liralar birikip size kontraları aldırır. Sonrakiler epoksi ve elyafı .... Sonrakiler diğer ihtiyaçları. imalat süresi konusunda kendinizi kasmassanız tekne eninde sonunda denize kavuşur.

Kendi deneyimim ise biraz daha radikal: İster amatör ister profesyonel tekne yapımına hesapladığınız denize iniş bedelinin en az %85'i cebinde hazır olmadan işe başlama!
En az %85 bedeli olmadan bir tekneye başlarsanız Murphy kuralları ille devreye girer. Kereste alırsınız para biter. İleride gelecek parayabel bağlar diğer malzemeleri almak için beklersiniz.Örnek olarak :Aldığınız kereste veya kontra efsafını yitirir. Her şey iyi gider tekne biter bu kere para beklemekten motor alınamaz veya yelkenler eksik kalır.

Diğer bir deyişle parasızlıktan tekne orta kalan bir meftaya döner. Bu kere de heves bittiği gibi mevtayı kaldırmak için en ucuz en olmadık yollara sapar "Amaaan ne olursa olsun da bitsin şu meret" noktasına gelirsiniz. Aylarınız yıllarınız geçer hevesiniz ölür. Tekne daha denize inerken siz tekneden soğumuş olursunuz.

Genç ve hevesli amatör tekne yapacak arkadaşlara tavsiyem
- Herşeyden önce bir planda kesin karar kılın.
- Niyetinizi eşinizle paylaşıp onayını alıp, her ay sizin ve aileniz için uygun miktarda parayı "tekne parası" olarak biriktirmeye başlayın.
- Önce study planlarına ulaşın. İnceleyin. Gözünüz keserse farkını verip........
- İmalat planlarını SATIN ALIN. Bu aşamada teknenin kaba son maliyeti de ortaya çıkacaktır. Gerekiyorsa aylık biriktirdiğiniz tutarı artı veya eksi
revize edin.
- Mümkün ise tasarımcıya bir mail gönderip planı satın aldığınızı eğer mümkün ise inşa sırasında zaman zaman danışmak istediğinizi bildirin.
( Ben Golant Gaffer'ları yaparken mutfak ve evye bölümünde hatalar bulup tasarımcısı Roger Dongray ile temas etmiş, hatayı söylemiş ve tadilat
yapmıştım. Sonradan Roger bu uyarı için teşekkür etti. Diğer planlarında değişikliği not etti)
- Satın aldığınız planları vakit buldukça en ince ayrıntısına kadar inceleyin. Uygulamaları anlayın ve içinize sindirin. İyi bir marangoz bin defa düşünür
bir defa keser.
- İnşaya başlamadan malzeme ve aksesuar listelerini ayrı ayrı bir not defterine sıralayın. Hep cebinizde taşıyın. Fırsat buldukça veya rastladıkça
fiyat araştırması yapıp elde ettiğiniz fiyatları not defterinize yazın. Satın alma aşamasında çok faydasını göreceksiniz.

- Uygun malzeme ve aksesuarları her ay biriktirdiğiniz bütçeden satın alın. Biriktirdiğiniz veya ayırdığınız bütçe dışında ayrıca para harcamayın. Eğer böyle yaparsanız bilin ki ailenizle illa tekne yüzünden tatsızlıklar çıkacaktır.

Gerek GeKo gerekse dışarıdan hevesli ve bir an önce kendi teknesini yapıp bir adaya ayak basmak isteyen ve böylece hayatın önemli bir anını pas geçmek istemeyen oldukça çok arkadaşımız var. Zaman zaman değer verip bana da danışıyorlar. Orada, burada, söz arasında önemli, yol gösterci şeyler söyleniyor. Ama toplu halde bir arada olmasını daha değerli.

Konuya biraz daha katkı yapalım:
İlk defa kendi teknesini yapmaya soyunacak dostlara plan seçimindeki önerim seçecekleri tasarımın Dik&Yapıştır yöntemli olmasıdır.Bu inşa yönteminde hata payı hemen hemen sıfıra yakındır.
Tekne boyu 3 metre ila 4.5 metre arasında olmalıdır.
Varsın ilk tekneleri Okyanusları aşacak kadar "denizci" olmayıversin. Sadece yakın plajlara, komşu sitenin iskelesine veya az açıktaki kayalıklara gidebilsinler. Ama bu ilk denemede hem plan okuma ve yorumlama, hem el becerisi kazanacaklar ve fakat komplike bir planın uygulamasında karşılarına çıkacak daha ileri tekniklerin başarısızlığından kurtulacaklardır.

Bir diğer kolay ve hüsrana uğratmayacak inşa yöntemi kontra posta/perdeler üzerine yine panel halinde kontra kaplamadır. Bu yöntemde de tekne kabuğu ve üst yapı hızla ilerler tekne çıplak olarak da olsa çabuk biter.

Özellikle küçük boyutlu teknelerde "Yahu bu kontralar çok ince geldi gözüme 6 mm yerine 10 mm kullanacağım" gibi yorumlardan kaçının. Kendi kafanıza yaptığınız her değişiklik size denge sorunu, gereksiz ağırlık, fazladan kullanılacak malzeme ve maliyet artışı olarak geri dönecektir.

Serhat'ın TRT için yaptığı belgeselde de vurgulandığı gibi kendi teknesini yapmak öyle gözde büyütülecek kadar zor ve erişilmez bir çaba değil.
Sadece kararlılık, istikrar, sabır ve AŞK gerekiyor.